Historie Noord-Holland
Holland was dit belangrijkste gewest betreffende een Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden (1588-1795). In 1795 werd een Bataafse Republiek uitgeroepen. Na de staatsgreep aangaande 21 januari 1798 werd op 23 april 1798 een Acte betreffende Staatsregeling aangenomen, waarmee een oude gewestelijke grenzen radicaal werden gewijzigd. Een republiek werd onderverdeeld in acht departementen met zo heel wat mogelijk gelijke bevolkingsaantallen, waarbij Holland uiteenviel in:
het departement aangaande Texel
het departement met een Amstel
het departement betreffende een Delf
Ook lagen tevens dit departement over de Schelde en Maas en dit departement van de Rijn deels op Hollands grondgebied.
Tenslotte voldeed een nieuwe opstelling ook niet en na de instelling in 1801 van het Bataafs Gemenebest werd het departement Holland ingesteld in overeenstemming met de oude gewestelijke grenzen aangaande Holland. In 1806 werd het Bataafs Gemenebest vernieuwen via dit Koninkrijk Holland. Dit jaar daarop werden dit departement Holland opgedeeld in het departement Amstelland (overeenkomend met Noord-Holland) en het departement Maasland (overeenkomend met Zuid-Holland). Nadat in 1811 het Koninkrijk Holland bij het Franse Keizerrijk werd gevoegd, werd Amstelland bij Utrecht gevoegd tot dit département de la Zuyderzée - Zuiderzeedepartement - en werden Maasland omgedoopt tot département des Bouches-een-la-Meuse - Monden betreffende een Maas.
Nadat de Fransen einde 1813 uit Holland gevlucht waren, was een opstelling aanvankelijk ongewijzigd. Met de Grondwet over 29 maart 1814 werden de departementen vernieuwen door provinciën of landschappen. Zuiderzee en Monden betreffende de Maas werden verenigd in een provincie Holland. Via minister Betreffende Maanen werd in de grondwetcommissie alsnog een benaming Holland en West-Friesland voorgesteld "teneinde aan het verlangen van achtenswaardige Noordhollanders ... toe te geven", maar het werden via de rest aangaande de commissie verworpen.[twee]
De nieuwe provincie kreeg in 1814 een paar gouverneurs, wier ambtsgebied overeenkwam met de voormalige departementen Amstelland en Maasland. Vlieland en Terschelling gingen retour met Friesland naar Holland, maar ons deel over Hollands Brabant bleef bij Noord-Brabant en in 1815 werd verder dit laatste Hollands Brabant, nederland met Altena, voor Noord-Brabant gevoegd. Tenslotte werden in 1820 de grens met Utrecht en Gelderland vastgesteld.
Teneinde de dominantie te verminderen werden Holland voor een grondwetsherziening betreffende 1840 in Noord- en Zuid-Holland gesplitst. De noodzakelijkheid hiertoe werd in Zuid-Holland ook niet gevoeld. In Noord-Holland gold het wel in sterke mate wegens Amsterdam, het in 1838 dit provinciaal gerechtshof aan zich voorbij zag kunnen ten gunste met Den Haag. In West-Friesland was men bevreesd voor een overheersende staat over Amsterdam en drong men met op het herstel van een verdeling zoals die was tussen dit Noorder- en Zuiderkwartier vanwege 1795. Hier werden desalniettemin niet aan tegemoetgekomen. Na de Haarlemmermeer in 1855 was drooggelegd, werden deze bij Noord-Holland gevoegd, waarna Zuid-Holland in 1864 het grootste deel aangaande een gemeente Leimuiden ter compensatie kreeg toegewezen.
In 1942 werden een eilanden Vlieland en Terschelling voor een provincie Friesland ingedeeld.[3] Het voormalige eiland Urk maakte tot 1950 deel uit over Noord-Holland.
Om 2010 tot 2012 was er enige tijd sprake met een samenvoeging van een provincies Noord-Holland, Flevoland en Utrecht. In 2014 werd overduidelijk dat die uitstippelen betreffende de baan zijn.
Geografie Noord-Holland
Satellietfoto met dit Noorderkwartier, de IJsselmeerpolders en ons deel aangaande Friesland
Noord-Holland bestaan grotendeels uit ons kopvormig schiereiland tussen de Noordzee, de Waddenzee en dit IJsselmeer. In het zuiden grenst een provincie met Zuid-Holland en Utrecht, in dit oosten door remedie van een Houtribdijk en Hollandse Brug met de provincie Flevoland en in dit noorden door remedie aangaande een Afsluitdijk met de provincie Friesland.
De provincie mag worden onderverdeeld in een noordelijk deel ("Hollands Noorderkwartier") en een zuidelijk deel, waarbij dit Noordzeekanaal (en vroeger dit IJ) ingeval grens fungeert.
Ten zuiden van dit Noordzeekanaal liggen de stedelijke gebieden aangaande Amsterdam, Haarlem, een Haarlemmermeer met een luchthaven Schiphol en tevens het leer dit hier nu Gooi, eveneens ons dichtbevolkt gebied, maar betreffende een landschappelijk totaal ander karakter (bosrijk en niet volkomen vlak).
Ten noorden van dit Noordzeekanaal bevinden zich de Zaanstreek en overige, kleinere, segmenten en dorpen. De dichtstbevolkte zone loopt tot iets voorbij een plaats Alkmaar. Er bevinden zichzelf in het deel aangaande een provincie verder landelijker kijk hier gebieden: Waterland, de grote droogmakerijen Schermer, Beemster, Wormer en Purmer en totaal in dit noorden de Kop aangaande Noord-Holland betreffende dit uitgestrekte West-Friesland, Wieringermeer, het voormalige eiland Wieringen en dit waddeneiland Texel.
Een westkust van de provincie wordt grotendeels door duinen beschermd. Op deze plaats liggen welbekende badplaatsen ingeval Zandvoort, IJmuiden, Wijk met Zee, Egmond aan Zee en Bergen. Waar de duinen door een Noordzee waren verzwolgen, werden een Hondsbossche Zeewering aangelegd.
Een regio tussen Haarlem, Velsen (aan allebei de zijden over het Noordzeekanaal), Beverwijk en Alkmaar heet Kennemerland. Ons deel van Kennemerland vormt de IJmond, met een Hoogovens en overige industrie: het is het westelijk gebied met dit Noordzeekanaal, met ingeval middelpunt een haven en sluizen met IJmuiden. Ten noorden van Kennemerland ligt de oude marktplaats Schagen en op de noordpunt aangaande dit schiereiland een marinehaven Den Helder, tegelijkertijd veerhaven wegens Texel.
Aan de oostkust liggen historische steden ingeval Hoorn, Enkhuizen, Medemblik, Monnickendam en Edam en tevens dit eiland Marken en een opmerkelijke vissersplaats Volendam.
Een voornaamste binnenwateren in Noord-Holland bestaan dit IJ (heb je ons zeearm) en het Noordzeekanaal met de daarin, al dan niet via zijkanalen, uitmondende riviertjes Amstel, Zaan en Spaarne, en het Noordhollandsch Kanaal en het Amsterdam-Rijnkanaal.
Dialecten Noord-Holland
In Noord-Holland worden meerdere dialecten gesproken. Landelijk geniet het Amsterdams kijk hier de meeste bekendheid, dat behalve in Amsterdam ook in steden mits Alkmaar, Purmerend en Hoorn heel wat kan zijn te horen, omdat op deze plaats heel wat Amsterdammers wonen. De meest kenmerkende dialecten vindt men op het platteland. Hoe noordelijker men komt, hoe verdere dit lokale dialect van de standaardtaal afwijkt; vooral het Tessels en het Wierings hebben ons enorm persoonlijk karakter.
Precies als in andere dialectgebieden is ook in Noord-Holland sprake van een teruggang van de dialecten. Zeker bestaan enkele dialecten alsnog opvallend vitaal. Betreffende name dit Volendams is ter plaatse alsnog enorm meestal gesproken. Andere dialecten, bijvoorbeeld dit Aalsmeers, bestaan nagenoeg verdwenen.
Dit IJ kan zijn vanouds een barrière en dat blijkt ook uit de dialecten. Een dialecten ten noorden met dit IJ bestaan de meest afwijkende.
Bij het IJ
Aalsmeers
Amsterdams (thans ook in Amsterdam-Noord, Alkmaar, Purmerend etc. te horen)
Goois
Haarlems
Zandvoorts
Een dialecten ten zuiden van dit IJ en Noordzeekanaal lijken meer op een dialecten betreffende Zuid-Holland en worden taalkundig dan ook dikwijls wanneer Zuid-Hollands beschouwd. Immers nemen een traditionele dialecten Aalsmeers en Zandvoorts ons overgangspositie in, betreffende ook Noord- zodra Zuid-Hollandse kenmerken. Een Gooise dialecten, welke intern vrij divers zijn, vallen in de Utrechtse groep.
Boven het IJ
Zaans
Waterlands
Markens
Volendams
Kennemerlands
Egmonds (Derps)
West-Fries
Enkhuizens
Wierings
Tessels
Een dialecten van vanouds geïsoleerde gemeenschappen zodra Volendam, Egmond of de Waddeneilanden beschikken over ons heel eigen ontwikkeling doorgemaakt en bestaan op enkele punten heel conservatief gebleven, waar ze zich op andere punten juist opvallend hebben vernieuwd en daardoor bijzonder scherp betreffende een omliggende dialecten zijn gaan afwijken.
Een ordening aangaande de dialecten boven dit IJ is problematisch en kan zijn aanleiding geweest tot meerdere polemieken in een taalwetenschap. Dikwijls is op de verwantschap betreffende het Fries gewezen: met name een conservatievere dialecten (Tessels en Wierings) hebben heel wat akelig met het Fries. Heel wat onderzoekers vermoedden een Fries substraat: de oorspronkelijke taal zou Fries bestaan geweest. Het Hollands zou het Fries pas laat verdrongen beschikken over en heeft dit nimmer volkomen kunnen verwisselen, opdat Friese vormen zie dit hier en constructies nog voortleven in een dialecten. Alhoewel die theorie veel aanhang heeft, is ze door andere taalkundigen over de hand gewezen en zullen een Friese vormen eerder op ontlening en toeval berusten.[bron?]
Recreatie Noord-Holland
Recreatie Noord-Holland NV kan zijn een overheids-NV, gesticht op 3 juli 2004, met de Provincie Noord-Holland wanneer enige aandeelhouder. Een organisatie zorgt in opdracht van een besturen aangaande een recreatieschappen voor een ontwikkeling, aanleg, dit beheer en onderhouden van 6 recreatiegebieden in Noord-Holland: Het Twiske, Alkmaarder en Uitgeestermeer, Geestmerambacht[4], Spaarnwoude, Landschap Waterland en Groengebied Amstelland.
Milieu Noord-Holland
In Noord-Holland zijn een paar grote nationale parken: dit Nationaal Park Duinen aangaande Texel (een hele westzijde over Texel) en het Nationaal Park Zuid-Kennemerland (een brede duinstrook aangaande Zandvoort tot in IJmuiden/Velsen).
Tevens zijn daar in Noord-Holland een tiental verschillende door Natura 2000 aangewezen beschermde natuurgebieden, waaronder dit Noordhollands Duinreservaat (aangaande Wijk met Zee tot Schoorl), de Schoorlse Duinen en een Amsterdamse Waterleidingduinen (tussen Zandvoort en Noordwijk in Zuid-Holland).
Ten slotte bestaan er in Noord-Holland alsnog vele overige grotere en kleinere natuurgebieden, zoals dit Goois Natuurreservaat, de Hulk, dit Naardermeer, het Balgzand en de Loterijlanden.[6]
Natuurbeheer in Noord-Holland vindt o.a. regio ga naar deze website door Vereniging Natuurmonumenten, Landschap Noord-Holland en Staatsbosbeheer.
Politiek Noord-Holland
1rightarrow blue.svg Zie Politiek in Noord-Holland vanwege het hoofdartikel over het onderwerp.
Gemeenten Noord-Holland
Noord-Holland kan zijn van 2016 ingedeeld in 48 gemeenten.
Aalsmeer
Alkmaar
Amstelveen
Amsterdam
Beemster
Bergen
Beverwijk
Blaricum
Bloemendaal
Castricum
Den Helder
Diemen
Drechterland
Edam-Volendam
Enkhuizen
Gooise Meren
Haarlem
Haarlemmerliede en Spaarnwoude
Haarlemmermeer
Heemskerk
Heemstede
Heerhugowaard
Heiloo
Hilversum
Hollands Kroon
Hoorn
Huizen
Koggenland
Landsmeer
Langedijk
Laren
Medemblik
Oostzaan
Opmeer
Ouder-Amstel
Purmerend
Schagen
Stede Broec
Texel
Uitgeest
Uithoorn
Velsen
Waterland
Weesp
Wijdemeren
Wormerland
Zaanstad
Zandvoort